Bursa medreseleri ve Bursa külliyeleri ve Camii'ler ile birlikte mektep, hamam, medrese, imaret, türbe, kütüphane, aşevi, darüşşifa, kervansaray, tekke, zaviye ve çarşı gibi yapılardan oluşmuş topluluklardır.
Ulu Şehrimiz Bursa'da bulunan çokça medreselerimizi ve külliyelerimiz ilk yapıldıkları dönemden itibaren kullanmakta olunup günümüzde ise hala cafeler, restaurantlar vb. gibi farklı şekillerdede rehabet görmektedir. Birçok yapıların günümüzde restoreşmiş olduğunuda görmekteyiz. Makalemizde Bursa şehrimizde bulunan medrese ve külliyeler şu şekilde barınmaktadır;
ORHAN GAZİ KÜLLİYESİ
Orhan Gazi Külliyesi isminş almış olduğu kişi Orhan Bey tarafından 1340 yılında yaptırılmıştır. Cami, medrese, imaret, mektep, hamam ve han yapılarından oluşan Orhan Gazi Külliyesi,
Bursa surları dışında yaşam alanı oluşturmasının ilk örnekleinden olan külliye diğer külliyelerden farklı olarak, Sultan Türbesi surları içerisinde yer almaz. Aynı zamanda Orhan Gazi Türbesi konumunu Bursa'nın Tophane semtinde bulunan Osman Gazi Türbesi'nin yanında yer almaktadır. Günümüzde külliye olarak yapılar arasında Orhan Camii, Emir Hanı ve Orhan Hamamı ulaşabilmiştir.
Adres Bilgileri: Orhan Gazi Cami, Nalbantoğlu Mahallesi / Osmangazi/Bursa
SÜLEYMAN PAŞA MEDRESESİ
Osmanlı mimarisinin özgün karakterine uygun olarak, 1332 yılıdna Süleyman Paşa Medresesi yaptırılmıştır.
U şeklindeki plan üzerine inşa edilen bina, devr,ime malzemelerin yapıda kullanıldığını görebilirsiniz. Osmanlı döneminin ilk medresesi olması nedediyle diğer medrese yapıları arasında ayrıcalıklı bir yere sahiptir. Günümüzde ise medrese, çini sanatının gelişmesine ev sahipliği atölyelerinde bulunduğu bir çarşı halindedir.
Adres Bilgileri: Yeni Mahallesi / İznik/Bursa
GÖKDERE MEDRESESİ
Zeyerkzade Paşa Çelebi adındaki bir bilgin tarafında hayır amaçlı olarak, II. Bayezid döneminde yaptırıldığı bilinmektedir.
Medrese içerisinde bir ana eyvan, bir giriş eyvanı ve 12 hücre yer almaktadır. Kubbelerin üstü kurşun ile kaplı olan Gökdere Medresesi, mimari özelliği açısından açık avlulu bir medresedir. Altıgen kasnak üzerine oturtulan kasnaklar toplamda 656 metrekare alana sahiptir. Yanlızca 400 metrekare alan kapalı bulunmaktadır. Günümüzde ise Gökdere Medresesi Kültür ve Sanat Tarihi bakımından Bursa'ya kazandırılmıştır.
Adres Bilgileri: Kayhan Mahallesi, Kayhan Caddesi / Osmangazi/Bursa
MURADİYE KÜLLİYESİ
1425 / 1426 yılları arasında Sultan II. Murad tarafından bulunduğu semtin ismini alarak Muradiye Külliyesi yaptırılmıştır.
Kentin etrafa doğru bir şekilde yayılması sağlamak amacıyla yaptırılmış olan Muradiye Külliyesi, Cami, hamam, medrese, imare ve daha sonraki yıllarda yaptırılmış 12 türbeden oluşmaktadır. Birçok hanedanın gömülmesiyle adeta bir saray görünümlü kabristan görünümü kazanmış ve ayrıca İstanbul'dan sonra en çok saraylıyı barındıran 2. hazire haline gelmiştir.
Adres Bilgileri: Muradiye Mahallesi, Sedat Sokak / Osmangazi/Bursa
YEŞİL CAMİİ ve KÜLLİYESİ
Bulunduğu konuma ismini veren Yeşil Camii ve Külliyesi Sultan Çelebi Mehmet tarafından 1419 yılında yaptırılmıştır.
Cami, türbe, medrese, hamam ve imaretten oluşan Yeşil Camii ve Külliyesi, ihtişamıyla tarihte fitret devrinin sona ererek Osmanlı Devleti'nin yeniden ve daha güçlü bir şekilde doğuşunun ispatına benzetilmektedir.Bursa'nın en önemli eserlerinden kabul edilen Yeşil Cami ve Külliyesi, mimarisi ve taşıdığı sanatsal değerleri ile konuklarına kendisine hayran bırakmaktadır.
Adres Bilgileri: Yeşil Mahallesi / Yıldırım / Bursa
EMİRSULTAN KÜLLİYESİ
Emir Sultan Cami ve Külliyesi, Sultan Mehmed Çelebi hükümdarlığı sırasında 15. yüzyılda, Yıldırım Beyazid'ın kızı Hundi Fatma Hatun tarafından kocasu Emir Sultan adına yaptırılmıştır.
Emirsultan Külliyesi Günümüzde en çok ziyaret edilen cami ve türbeler arasında Eyüp Sultan Türbesi'nde sonra 2. sırada yer almaktadır. Bu padişah külliyesi olmayıp, ''Sultan Külliyesi'' olarak da anılan yerde dini günlerde mevlit okutulmaktadır. Özellikle Bursa halkı özel cemiyetlerinde külliyedeki türbeyi ziyaret edip dualar etmektedirler.
Adres Bilgileri: Emir Sultan Mahallesi, Emir Sultan Cami / Yıldırım / Bursa
I. MURAD KÜLLİYESİ
1363 / 1366 yılları arasında yaptırılan Hüdavendigar Külliyesi olarakta bilinen I. Murad Külliyesi, Bursa ovasına bakan tepenin üzerinde yapılmıştır. I. Murad Külliyesi, cami, medrese, imaret, çeşme, hamam ve türbeden oluşmaktadır.
Adres Bilgileri: Çekirge Mahallesi / Osmangazi / Bursa
HARAÇÇIOĞLU MEDRESESİ
Hisar Bölgesi'nde her yönüyle nefes aldıracak olan Haraççıoğlu Medresesi, sosyal ve kültürel anlamda değerlendirilecek bir mekan olma özelliğini taşımaktadır.
Adres Bilgileri: Kavaklı Mahallesi, 2. Kavaklı Caddesi / Osmangazi / Bursa
VELİYYÜDDİNOĞLU AHMED PAŞA MEDRESESİ
Muradiye Camii'nde Kültürpak'a inen yolda Beşikçiler Caddesi yolu üzerinde bulunan Veliyyüddinoğlu Ahmed Paşa Medresesi
II. Murad Kazaskerlerinden Veliyyüddin Hüseyni'nin oğlu Ahmed Paşa tarafından yaptırılmıştır. 11 oda bir dershane ve 2 eyvandan meydana gelen medrese ''Geyikli Medrese'' olarak da adlandırılmıştır. 2004 yılından günümüze medrese binası, ''Uluumay Osmanlı Halk Kıyafetleri ve Takıları Müzesi'' olarak hizmet vermektedir.
Adres Bilgileri: Muradiye Mahallesi, 2. Murat Caddesi / Osmangazi / Bursa
SULTANİYE MEDRESESİ
Çelebi Sultan Mehmed tarafından beşinci Osmanlı olan hükümdar Bursa'da cami, mektep, imaret ve hanın yanı sıra bir medrese inşa ettirmiştir.
Yeşil Cami'nin güneybatısında ve yaklaşık 100 metre uzaklıkta bulunan Sultaniye Medresesi cami yanında yer alması sebebiyle Yeşil adı verilmiştir. Sultaniye Medresesi'nin kurulmasıyla Orhan Gazi tarafından yaptırılmış olan medresenin önemi ikinci derecede yer almaktadır. 1419 yılında tamamlanan medrese bugün ''Türk İslam Eserleri Müzesi'' olarak hizmet vermektedir.
Adres Bilgileri: Yeşil Mahallesi, 1. Yeşil Caddesi / Yıldırım / Bursa
MOLLA YEGAN MEDRESESİ
Molla Yegan Medresesi Yıldırım Beyazid devri ileri gelenlerinden Kara Eyne Bey tarafında yaptırılmıştır.
Molla Yegan Medresesi Tatarlar Caddesinden, Yıldırım Külliyesine çıkan cadde içerisinde sol tarafta bulunmaktadır. Medrese onarımı Yıldırım Belediyesi tarafından karşılanmış olup işletmelere günümüzde kiraya verilmiştir.
Adres Bilgileri: Kurtuluş Caddesi, Şanlı Sokak / Yıldırım / Bursa
VAİZİYE MEDRESESİ
Vaiziye Medresesi 1425 yılında Yıldırım Beyazid tarafından yaptırılmıştır.
Vaiziye Medresesi Ulu Cami karşısında yer almaktadır. Mahkeme Medresesi olarakta adlandırılan bu medrese, başlangıç olarak 10 öğrenci odası, kagirden yapılmış büyük bir dershane barındırmaktadır. Medresenin üstü kubbeli olup kiremitle örtülü bulunmaktadır. Ayrıca şuanki günümüzde Vaiziye Medresesi konumunda birçok işyeri bulunmaktadır.
Adres Bilgileri: Şehreküstü Mahallesi, Atatürk Caddesi / Osmangazi / Bursa
SUBAŞI EYNE BEY MEDRESESİ
Merdivenli Medrese olarakta bilinen Subaşı Eyne Bey Medresesi, I. Murad'ın subaşısı ve Yıldırım Beyazid devrinin ünlü simalarından Eyne Bey tarafından yaptırılmıştır.
Maksem'e çıkan yolda Tahtakale içerisinde bulunmaktadır. 'Bursa Eski Basma ve Yazma Eserler Kütüphanesi' olarak günümüzde kullanılmaktadır. Diğer medreselerden ayıran özelliği ise bir kütüphaneye sahip olmasıdır.
Adres Bilgileri: Tahtakale Ebu Şahme Mahallesi, İnabey Sokağı / Osmangazi / Bursa
YILDIRIM MEDRESESİ
Camii'sinin kuzeybatısında bulunan Yıldırım Medresesi, dördüncü Osmanlı Padişahı Yıldırım Bayezid tarafından yaptırılmıştır.
Şehrin doğusunda cami, medrese, imaret, darüşşifa ve misafirhaneden oluşup bir külliye haline gelmiştir. 20 öğrenci odası ve büyük bir dershaneden oluşan medresenin önü kapalı ilk Osmanlı Medresesi oluşudur.
Adres Bilgileri: Yıldırm Mahallesi, 3. Amaç Sokak / Yıldırım / Bursa
LALA ŞAHİN PAŞA MEDRESESİ
Tophane'den Pınarbaşı Mezarlığına'na doğru inen yolda Kavaklı Caddesi ve Ortapazar Caddesi'nin buluştuğu noktada bulunan Lala Şahin Paşa Medresesi Orhan Gazi ve I. Murad'ın komutanlarından olan Lala Şahin Paşa tarafından yaptırılmıştır.
Adres Bilgileri: Osmangazi Mahallesi, Ortapazar Caddesi / Osmangazi / Bursa
İSHAK PAŞA MEDRESESİ ve KÜLLİYESİ
İmaret, zaviye, ahır ve han bulunan İshak Paşa Medresesi ve Külliyesi İnegöl Çarşısı içersinde bulunmuş olup medrese ve türbe ile birlikte bir yapı olarak bilinmektedir.
Adres Bilgileri: Cuma Mahallesi, Nuri Doğrul Caddesi / İnegöl / Bursa
Makale Yazarı - Yayınlayan
Furkan AKTEPE
Kaynak : Bursa Medreseleri - Bursa Külliyeleri
0 yorum:
Yorum Gönder